Demografie

Apeldoorn groeide in 2019 naar ruim 163.500 inwoners.

De groei naar ruim 163.500 inwoners laat zien, dat Apeldoorn voor veel mensen nog steeds een aantrekkelijke gemeente is om te wonen.

De vergrijzing zet in Apeldoorn ondertussen door. Op 1 januari jl. waren er bijna 35.000 Apeldoorners 65 jaar of ouder, 21,1% van de bevolking. Het aandeel van inwoners van 65 jaar of ouder groeit hiermee ligt. Het aantal 65-plussers in Apeldoorn zal naar verwachting nog groeien naar zo’n 47.500 in 2040.

De enorme groei van het aantal ouderen zal zorgen voor een grotere druk op voorzieningen waar ouderen gebruik van maken. Het gaat dan niet alleen om de zorg, maar ook die op het gebied van b.v. recreatie, vrije tijd en cultuur. Daarnaast is het autobezit onder ouderen van nu en in de toekomst hoger dan in het verleden en zijn ouderen onevenredig vaker betrokken bij ongevallen in het verkeer. Een ander aandachtspunt is de toenemende eenzaamheid onder ouderen.

Verder is het eigenwoningbezit onder ouderen nu en in de toekomst veel hoger dan in het verleden. De verhuisgeneigdheid onder ouderen is laag, ook wanneer zij minder mobiel en vitaal worden en de behoefte aan zorg toeneemt. Daardoor verschuift de verantwoordelijkheid voor de aanpassingsopgave van de woningcorporaties naar de oudere huiseigenaren zelf (bron: Planbureau voor de Leefomgeving). Tenslotte is van belang te beseffen, dat het komend decennium veel mensen komen te overlijden die in de jaren na WOII zijn geboren. Daardoor zullen zij een navenant aantal woningen achter laten. Dit zal consequenties hebben voor de Apeldoornse woningmarkt in die periode.

In 2019 groeide Apeldoorn verder naar 163.826 inwoners. In onderstaande tabel is te zien, dat dit met name kwam door het historisch hoge vestigingssaldo van 1.474. (Het vestigingsoverschot was hoger als in het recordjaar 1981: 1.145.) Door natuurlijke aanwas kwam de netto bevolkingsgroei in 2019 op 1.395.

De bevolkingsgroei werd mede mogelijk gemaakt door een toename van de woningvoorraad. Begin 2013 stonden er volgens het CBS 68.319 woningen in Apeldoorn. 5 jaar later bedroeg dat 71.526. Dat is een netto groei van gemiddeld bijna 650 per jaar.

Vergeleken met Nederland als geheel kende Apeldoorn dezelfde relatieve groei over de periode 2013 tot 2018: 2,5%. Vergeleken met de andere grote gemeenten rondom Apeldoorn groeide Apeldoorn in deze periode alleen sneller dan Deventer: +1,0%. De andere grote gemeenten lieten alle een hogere groei zien: Arnhem +5,0%, Ede +4,4%, Nijmegen +5,7% en Zwolle +2,9%.

Historisch: positief vestigingssaldo 18-24 jarigen, is het ‘demografisch lek’ gedicht?

In 2017 was het vestigingssaldo van de 18-24 positief: +142. Dat is historisch, omdat deze leeftijdsgroep jaren bekend stond als het ‘demografisch lek’ van Apeldoorn. De oorzaak hiervan was een lichte daling van het aantal vertrekkers in deze leeftijdsgroep en een behoorlijke stijging van het aantal vestigers. 47% van deze vestigers kwam uit Oost Nederland. Ten opzichte van West Nederland kende deze leeftijdsgroep nog wel een negatief vestigingssaldo in 2017: -158. Gezien de regio’s van bestemming (b.v. Groningen, Enschede, Amsterdam, Utrecht, Nijmegen) speelden studiemotieven bij het vertrek van mensen binnen deze leeftijdsgroep waarschijnlijk een grote rol.

Van de 18-24 jarigen, die zich in 2017 in Apeldoorn vestigden en op 1 januari 2018 nog steeds in Apeldoorn woonden, had 66,2% een Nederlandse achtergrond, 16,0% een westerse migratieachtergrond en 17,6% een niet-westerse migratieachtergrond. De belang-rijkste landen van herkomst waren Nederland (879 personen), Polen (40 personen), Syrië (34 personen), Turkije (30 personen), Vietnam (28 personen) en Slowakije (22 personen).

De ontwikkeling naar een positief vestigingssaldo van de 18-24 jarigen is natuurlijk heel mooi. Maar of het ‘demografisch lek’ echt is gedicht, moet de komende jaren blijken.

Apeldoorn is nog altijd aantrekkelijk als vestigingsplaats voor mensen met kinderen

Op basis van deze cijfers mag worden geconcludeerd, dat Apeldoorn nog altijd aantrekkingskracht uitoefent op mensen met kinderen. In onderstaande figuur is de positieve ontwikkeling van de afgelopen jaren goed te zien.

In de onderstaande grafiek worden voor vijf jaarsperioden de vestigingssaldi van verschillende leeftijdsgroepen weergegeven. Het is goed te zien dat het vestigingssaldo van de 25-39 jarigen en jongste leeftijdsgroepen over de jaren flink is gegroeid. En ook heel duidelijk is de enorme afname van het negatieve vestigingssaldo van de 18-24 jarigen. Opvallend voor 2019 is dat naar verhouding zicht minder 0-3 jarige zich vestigen in Apeldoorn. Of dit een trend wordt is op dit moment nog te beoordelen.

Ouderen
De onderstaande grafieken laten zien dat op termijn het aantal ouderen in de Apeldoornse samenleving zal gaan toenemen.