Doelstelling | 1.1 De uitstoot van CO2 is in Apeldoorn met 25% verminderd |
Wat hebben we bereikt in 2019? | Prestaties |
In de Uitvoeringsagenda 2017-2020 is de ambitie opgenomen van Versnelling plus. Dit betekent dat Apeldoorn de energietransitie substantieel sneller wil gaan doen dan de landelijke trend. In percentages is dit een energieneutraliteit van 28% in 2030 t.o.v. een landelijke trend van 16% energieneutraliteit. Dit betekent dat de realisatie achterblijft doordat er minder energie bespaard wordt dan beoogd. |
|
Wat hebben we gedaan in 2019?
| 1.1.01 Van warmtekans naar warmtevisies en -plannen | |
Toelichting | Het landelijke klimaatakkoord is vastgesteld. De landelijke leidraad Transitievisie Warmte is op 15 oktober 2019 opgeleverd | |
| 1.1.02 Duizend woningen aardgasloos | |
Toelichting | De aardgaslose oplossing voor de 36 woningen Hoenderparkweg is gerealiseerd. Zuidbroek en Zonnehoeve zijn (worden) aardgasvrij. Verdere voortgang is afhankelijk van de ontwikkeling in de wijken van de toekomst. Gezien de doorloop van deze projecten (wijken van de toekomst) is het niet realistisch te verwachten dat dit in 2022 gerealiseerd is. Verder stuurt het klimaatakkoord er op dat de inwoners 8 jaar voordat we van het aardgas afgaan, geïnformeerd zijn over de nieuwe warmteoplossing. | |
| 1.1.03 Opstellen van een transitie-exploitatie voor de Maten (10.000 woningen) | |
Toelichting | De transitie-exploitatie (TREX) voor de Matenhoeve is opgesteld voor 542 woningen. Een TREX voor de hele wijk volgt. Ook wordt in Cleantech regio verband naar een TREX voor bedrijventerreinen gekeken. | |
| 1.1.04 'Energiek wonen – winkel’ | |
Toelichting | De winkel “Energiepunt” is geopend. In het Energiepunt kun je terecht voor gratis en onafhankelijk advies over het verduurzamen van je eigen huis. Je vindt er allerlei voorbeeld opstellingen van o.a. isolatie, warmtepompen, zonnepanelen en vloerverwarming. | |
| 1.1.05 Beoordelen bestaande omgevingsvergunningen op mogelijkheden voor gasloos | |
Toelichting | Dit is onderzocht, maar heeft geen resultaat opgeleverd. Bij het opstellen van de Monitor Energietransitie 2019 bleek dat opdrachtnemer-opdrachtgever, decharge van het project en overdracht van evt vervolgstappen onvoldoende geregeld waren. Inmiddels zijn de meeste projecten al gebouwd. | |
| 1.1.06 Bezoeken (informeren, adviseren en stimuleren) bedrijven | |
Toelichting | Het jaarlijks uitvoeren van circa 150 bezoeken bij bedrijven en instellingen die aangemerkt zijn als zogenaamde grootverbruikers van energie (> 50.000 KWh en/of 30.000 m3 gas) door de OVIJ is volgens planning verlopen. Het doel is het informeren, adviseren en stimuleren van bedrijven over het energiezuiniger maken van hun bedrijf en toekomstige maatregelen vanuit het Rijk. | |
| 1.1.07 Energiefonds Apeldoorn | |
Toelichting | Het financieren van de energietransitie van bedrijven via het Energiefonds Apeldoorn is in 2018 gestart. Het doel van het fonds is het uitlenen van gelden voor een revolverend fonds van in het begin € 1 miljoen en uitgroeiende tot € 10 miljoen in vijf jaar tijd (2023). Er zijn in 2018 vijf leningen verstrekt en twee in behandeling genomen met een totaal bedrag van € 486.000. Het gaat hierbij om een totaal aan investeringen van bijna 3 miljoen welke jaarlijks 8.6 TJ en 1075 ton CO2 aan besparing of opwek opleveren€ Voor de Particulieren is de Lening voor zonne-sytemen (€ 2.500 tot 6.000) beschikbaar, zie www.apeldoorn.nl/Lening-zonnesystemen). Deze loopt goed. | |
| 1.1.08 Projecten duurzaamheid voor koplopers | |
Toelichting | In het Energie koplopers project met Apeldoornse bedrijven, ligt de nadruk op kennisdeling en het opzoeken van samenwerking. De koplopersgroep is in 2019 4 keer bij elkaar geweest. Deze bijeenkomsten hadden als thema ‘wicked problems’ zoals: CO2 loskoppelen van energie, industriële symbiose, masterclass duurzame energie, wicked solutions en cleantech café. Loenen werkt een aanpak voor een pilot “power-to-gas” uit en voor de zomer van 2020 wordt meer duidelijk over de haalbaarheid van een dergelijke pilot. Loenen is ook koploper met de introductie van een Community based Virtual Powerplant (C-VPP). Een C-VPP draagt bij aan het balanderen van vraag en aanbod van energie en draagt dus bij aan een efficiënter energiesysteem. Wij werken aan het opschalen van de een Community based Virtual Powerplant (C-VPP) binnen Apeldoorn. Zes gemeenschappen in Apelddoorn nemen deel aan de wedstrijd om een C-VPP te ontwerpen. De wedstrijd eindigt begin 2020. Een vervolgtraject wordt reeds verkent (via Horizon2020 en via Interreg), dus met (financiële) bijdrage uit de EU. Traject Remmende Treinen: zie Prog. 3 Mobiliteit | |
| 1.1.09 Gemeentelijk vastgoed energieneutraal, waar mogelijk energie opwekkend | |
Toelichting | Doelstelling van de verduurzamingsopgave is een energiebesparing van 50 procent in 2020 ten opzichte van 2016. We maken onze eigen gebouwen waar mogelijk energieneutraal of zelfs energieopwekkend zoals gemeentewerf in Noord. Er wordt goed ingezet op energieneutraal van eigen gebouwen. We zitten nu op ruim 35 procent besparing. | |
| 1.1.10 Openbare verlichting vervangen door LED-verlichting | |
Toelichting | Sinds 2010 worden jaarlijks 1.500 armaturen in Apeldoorn voorzien van LED-verlichting. In 2019 is een derde van de 30.000 armaturen in Apeldoorn voorzien van LED-verlichting. Om in te kunnen blijven springen op ontwikkelingen in de markt kiezen we ervoor het aantal vervangingen door LED nu niet te verhogen. | |
| 1.1.11 Betere score quick scan duurzaamheid eigen vervoer | |
Toelichting | Voor de inkoop van bedrijfswagens (tbv Beheer &Onderhoud) maken we gebruik van een raamovereenkomst, dat is dezelfde als in 2018. Momenteel loopt een verkenning om de slag van “eigen vervoer” naar “minder eigen en meer vervoer in combinatie met deelauto’s” te maken. Route gebonden vervoer is net aanbesteed. Voor duurzaamheid is verwezen naar de meest recente Milieucriteria voor het maatschappelijk verantwoord inkopen van transportdiensten (zie informatie via de volgende link: https://www.mvicriteria.nl/nl/webtool?cluster=6#//15/6//nl Natuur en Milieu voert de quick scan Duurzaamheid Nederlandse gemeenten overigens niet uit in 2019 en in welke mate de score van Apeldoorn toeneemt is daardoor niet bekend. | |
| 1.1.12 Prestaties mobiliteit | |
Toelichting | Zie voor de prestaties voor mobiliteit, de doelstelling schoner en stiller bij programma 3. | |
| 1.1.13 Zonnepanelen | |
Toelichting | Op basis van recente data van het CBS is de toename van het geïnstalleerde vermogen zonnestroom in Apeldoorn het afgelopen jaar sterker toegenomen dan het landelijk gemiddelde. | |
| 1.1.14 Kader en pilots zonnevelden | |
Toelichting | Voor vier pilot-projecten is in 2019 vergunning verleend. Voor drie pilot-locaties wordt oplevering in 2020 verwacht. Voor het vergunde pilot-project Wenumseveld wordt oplevering in 2021 verwacht, omdat voorafgaand een ecologische zone wordt aangelegd, vanaf augustus 2020. Voor pilot-project Kieveen was nader ecologisch onderzoek nodig om het vergunning traject te kunnen starten. Oplevering wordt nu in 2021 verwacht, afhankelijk van vergunningverlening. | |
| 1.1.15 Onderzoek geothermie | |
Toelichting | De OVIJ participeert in opdracht van de gemeente in het project Energietransitie Eerbeek-Loenen 2030. Hier wordt o.a. gekeken naar de kansrijkheid van (Ultra Diepe) Geothermie in Eerbeek en Loenen. Dit is zeer kostbaar onderzoek (ca. 1.000.000 euro, waar de gemeente een beperkte bijdrage aan heeft toegezegd). De resultaten van lopende nationale projecten (Green Deal UDG en SCAN programma) worden afgewacht. Er vindt een heranalyse plaats van de survey Bronckhorst. Op basis van de resultaten worden vervolgstappen voor Loenen/Eerbeek gezet. Het onderzoek naar geothermie is dus niet in 2019 afgerond. Het koerst richting 2020. | |
| 1.1.16 Ruimtelijke verkenning voor grootschalige energie-opwekking (wind) | |
Toelichting | Wij hebben antwoord gegeven op de raadsopdracht windenergie. Naar aanleiding hiervan heeft de raad verzocht om de plaatsing van windturbines aan de A1 uit te werken. Dit project is gestart. De ervaringen bij de lokale en regionale ateliers worden verder uitgewerkt in de (concept) Regionale Energiestrategie 2020-2030 Daarnaast is Apeldoornheeft Apeldoorn als input voor de concept RES 2020-2030 verkend of er nog andere gebieden kansrijk zijn. | |
Nieuwe ontwikkelingen
| Stimulans warmtetransitie particuliere woningen | ||
De bijdrage is deels ingezet voor de pilot wijken en de Transitievisie Warmte (zie 1.1.1 ) en deels voor de ontwikkeling voor de leningen voor de zonne-systemen. De lening voor zonne-systemen loopt zeer goed. De subsidieaanvraag (1,7 miljoen) bij landelijke ”Regeling Reductie Energiegebruik” is eind 2019 gehonoreerd. | |||
| Koploper worden in zon-op-dak | ||
Op basis van recente data van CBS is de toename van het geïnstalleerde vermogen zonnestroom is in Apeldoorn het afgelopen jaar sterker toegenomen dan het landelijk gemiddelde, respectievelijk 64% en 52%. Vooral het geïnstalleerde vermogen bij bedrijven ligt in Apeldoorn met een stijging van 146% hoger dan het landelijke gemiddelde van 71%. Gelet op de reeds gerealiseerde grote zonnestroom systemen bij bedrijven in 2019, is de verwachting dat deze ontwikkeling doorzet. Plan van aanpak ‘koploper dakgebonden zonne-energie’ is gemaakt en de raad is per brief geïnformeerd over de aanpak. | |||
| Warmtebedrijf Parelhoender | ||
Het gemeentelijke warmtebedrijf “Parelhoender”, is inmiddels ontmanteld. De gemeente heeft de 36 woningen voorzien van een eigen warmtebron (bodemlus en vervangende nieuwe warmtepomp). Daarmee heeft de gemeente geen verdere verplichtingen meer aan de bewoners (finale kwijting). Het project wordt nu financieel en juridisch afgewikkeld. | |||
