Doelen, prestaties en nieuwe ontwikkelingen

Tot en met 2019 zijn de aanvragen voor het Sociaal Vangnet jaarlijks licht gestegen. We verwachten dat het aantal aanvragen voor het Sociaal Vangnet ongeveer gelijk blijft. Een van de redenen daarvoor is dat de armoede in Nederland een hardnekkig probleem is. Vooral de langdurige armoede is moeilijk op te lossen. Als het aantal uitkeringen daalt, wordt het aantal verstrekkingen vanuit het Sociaal Vangnet niet automatisch minder, omdat de mensen veelal niet meteen een inkomen verdienen boven de inkomensgrenzen van het sociaal minimum. Zij kunnen daardoor nog steeds een beroep doen op het Sociaal Vangnet en daarmee wordt de armoedeval beperkt.

De gegevens over 2016 zijn gebaseerd op CBS gegevens. De gegevens van 2017 tot en met 2020 zijn berekend in de Minimascan van Stimulansz. Voor de jaren daarna is het aantal uit 2020 overgenomen. Het aantal inwoners in armoede blijft de laatste jaren gelijk.

Het aantal personen met een bijstandsuitkering (aantal per 1.000 inwoners) ligt in Apeldoorn lager dan op landelijk- en gemeentegrootte 100.000-300.000 niveau. Op alle niveaus is er sprake van een daling in 2019.

Apeldoorn heeft veel arbeidsplaatsen in verhouding tot vergelijkbare gemeenten en het Nederlandse gemiddelde. In de jaren tot en met 2016 is de werkgelegenheid sterker afgenomen dan landelijk en heeft Apeldoorn de afgelopen jaren ook minder geprofiteerd van de economische opleving. De verwachting is dat het aantal banen in de Stedendriehoek en Noord-Veluwe de komende jaren weer zal toenemen.

Het CBS heeft geen actuelere cijfers dan de cijfers getoond in de grafiek. De grafiek laat wel een eenzijdig beeld zien, aangezien het hier alleen kinderen in een uitkeringsgezin betreffen. Armoede onder kinderen komt ook voor in gezinnen met een ander inkomen (hiertoe rekenen we kinderen in gezinnen met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum). Wij hebben de ambitie om het aantal kinderen in armoede te laten dalen.

Sinds de crisis in 2008 is de bijstandsafhankelijkheid bij ons gegroeid, oplopend tot ultimo 2017 van 3.952 uitkeringen. In 2019 is de bijstandsafhankelijkheid t.o.v. 2018 gedaald tot 3.572. Bij de meerderheid van de referentiegemeenten daalde het bestand. In vergelijking met andere referentiegemeenten, verstrekken wij relatief weinig uitkeringen. Met andere woorden: de bijstandsdichtheid is relatief laag.

Voor deze grafiek zijn we afhankelijk van wat het CBS opneemt op de website waarstaatjegemeente.nl. Gegevens zijn slechts beschikbaar t/m 2018. Voor 2019 zijn ze nog niet beschikbaar.

Deze indicator toont het aantal inwoners dat gebruik maakt van een re-integratievoorziening op basis van de Participatiewet. Een re-integratievoorziening is een voorzienig die door een gemeente wordt ingezet, nadat de gemeente heeft vastgesteld dat een inwoner een belemmering heeft die directe arbeidsinschakeling bemoeilijkt (er is een afstand tot de arbeidsmarkt). De voorziening is erop gericht de afstand tot de arbeidsmarkt van een inwoner te verkleinen, waarbij het doel op de lange termijn altijd arbeidsinschakeling is. Het is niet relevant of een voorziening door de gemeente zelf wordt uitgevoerd of dat deze door de gemeente wordt ingekocht. Er zijn diverse typen re-integratievoorzieningen: tijdelijke loonkostensubsidie, WIW/ID-baan, participatieplaats, loonkostensubsidie, (Participatiewet), beschut werk, begeleiding op werkkring/jobcoach, vervoersvoorziening (woon-werk), andere voorzieningen voor arbeidsbeperking en overige voorzieningen.

De arbeidsdeelname van de 15- tot 75-jarigen lag in Apeldoorn in 2018 op 67,4 procent, wat nagenoeg ook het landelijk niveau was in 2018. Hoewel landelijk dit percentage licht is gestegen is in Apeldoorn dit percentage gelijk gebleven ten opzichte van 2017. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. De netto arbeidsparticipatie ligt hiermee weer op hetzelfde niveau als in 2008.

Na jaren van oplopende bijstandsaantallen is in 2019 het bijstandsvolume in Apeldoorn gedaald. Landelijk is dit ook de trend. In 2019 is de uitstroom gedaald ten opzicht van de uitstroom in 2018, terwijl de instroom blijft dalen. De daling van het bijstandsvolume in 2019 wordt met name veroorzaakt door de daling van de instroom. Ook dit is een landelijke trend.

Gegevens zijn slechts beschikbaar tot en met 2018. Voor 2019 zijn ze nog niet beschikbaar. De toelichting op de stijging wordt nog uitgezocht.