Openbare ruimte

Doelen, prestaties en nieuwe ontwikkelingen

Doelstelling

2.3 Vergroenen (meer en beter groen) voor een aantrekkelijke en gezonde stad, dorpen en landelijk gebied

Wat hebben we bereikt in 2019?

Prestaties

Apeldoorn is trots op zijn groen en dat willen we ook blijven. Apeldoorn gaat voor groene groei! Dit doen we door te investeren in behouden en versterken van onze groene kwaliteit. Mede op verzoek van de raad hebben we in 2018 een Groenplan en Ecogids opgesteld. Groen is niet alleen belangrijk voor de beleving en aantrekkelijkheid van de gemeente. Het draagt actief bij aan het beperken van de gevolgen van de klimaatverandering en heeft een positief effect op de gezondheid van mens en dier. Om dit te bereiken zetten we in op meer groen in groenarme wijken en stimuleren we het bewegen en ontmoeten in het groen. De gemeente geeft het goede voorbeeld, maar kan het niet alleen. Onze inzet is gericht op samenwerking met andere overheden, partners en maatschappelijke organisatie én participatie met bewoners. Daarnaast zetten we extra in op duurzaam groenbeheer en vervanging. In 2019 is gestart met de voorbereiding van een groot aantal projecten en is al een aantal projecten gerealiseerd. Doordat de interne uitvoeringscapaciteit in 2019 overbelast was schuiven een aantal vergroeningsprojecten door naar 2020.

Wat hebben we gedaan in 2019?

2.3.1 Beekherstel

Toelichting

De uitvoering van de beek in Kerschoten winkelcentrum is grotendeels in 2019 uitgevoerd en wordt in 2020 afgerond. Daarmee is de gehele beek in Kerschoten gereed. De realisatie van de Grift in de Grifthof stond gepland voor 2019 en is door een langere voorbereiding gestart in januari 2020. De realisatie van de Ugchelsebeek-midden schuift door naar 2020 door de PFAS problematiek en het oplossen van annexaties. De haalbaarheidsstudie naar de Orderbeek-Grift/Driehuizerspreng is gestart in 2019.

2.3.2 Versterken van het groen-blauwe netwerk rond de stad

Toelichting

De voorbereiding van de Schoolbeek, Ugchelsebeek-zuid en Steenbeek is gestart in 2019 en loopt door in 2020.

2.3.3 Elsbos

Toelichting

De grondverwerving van 14 ha voor de realisatie van de groene verbinding Elsbos is gestart. Daarvan is eind 2019 al ruim 9 ha in de contractfase. Het bestemmingsplan moet worden herzien om de aanleg van natuur mogelijk te maken. De planning is dat deze ter visie wordt gelegd in 2020. Vanwege de herziening wordt de investering van € 650.000 niet in 2019, maar een jaar later in 2020 uitgegeven.

2.3.4 Oevers van het kanaal

Toelichting

Het betreft het vergroenen van de voormalige Busbaan aan de oostoever van het kanaal, waarbij samen met bewoners invulling gegeven aan wandelen, fietsen, nieuwe beweeg- en speelmogelijkheden en ontmoeten. De provincie heeft subsidie toegezegd en de formele aanvraag is in voorbereiding. Na de toekenning van de subsidie zal gestart worden met de uitvoering.

2.3.5 Zuiderpark

Toelichting

De aanleg van de Kayersbeek en de paden in het Zuiderpark is afgerond in 2019. Daarnaast voegen we nieuwe elementen toe, zodat het park uitnodigender wordt voor (potentiële) gebruikers. Dit wordt een integrale aanpak en doen we samen met gezondheids- en sociale partners en het gebied. De meting naar het huidige gebruik en de wensen bij bewoners rondom het park is afgerond en leidt tot projecten die bewoners meer uitnodigen tot bewegen en ontmoeten in het park.

2.3.6 Evaluatie bomencommissie

Toelichting

In 2019 is de evaluatie van de bomencommissie uitgevoerd en vastgesteld door college. De procesaanbevelingen zijn inmiddels doorgevoerd. De aanbevelingen over beleid nemen we integraal mee in de omgevingsvisie en het omgevingsplan en bij de herziening van de APV.

2.3.7 Speelplan

Toelichting

Het speelplan is in concept klaar en wordt dit voorjaar bestuurlijk behandeld. Spelen is daarbij ook meer gericht op bewegen, gezondheid en natuurbeleving.

Nieuwe ontwikkelingen

Meer groen en blauw in de binnenstad

In 2019 is de 1e fase van de aanleg van de klimaatstraat Marktstraat-Beekstraat afgerond. Ondernemers zijn daarbij actief betrokken. De straat is afgekoppeld en er is gevelgroen met klimplanten en een Groene Wand gerealiseerd.

Aanleg van groen, bomen en water in de openbare ruimte

Er worden bomen en boomstructuren vervangen en bomen toegevoegd in o.a. de Parkenbuurt, aan de Zwolseweg (tussen Anklaarseweg en V. Haeftenpark) en aan de Koninginnelaan (tussen Regentesselaan en Emmalaan). Er wordt extra bemesting aan bomen toegevoegd op vele locaties verspreid door Apeldoorn. Er vindt groot onderhoud plaats aan ondergrondse groeiplaatsvoorzieningen aan o.a. aan de Stationsstraat.  Op de begraafplaats aan de Soerenseweg worden de oude bomen ondergronds bemest. Er wordt een beheerplan opgesteld op basis waarvan er bomen worden vervangen of aangeplant.

Vergroenen met bewoners en ondernemers

Voor de zomer is een regeling voor groeninitiatieven van bewoners geïntroduceerd. Met een groenmenu nodigen we bewoners en ondernemers uit om initiatieven voor vergroening in de openbare ruimte in te dienen. Als gemeente faciliteren we daarin, de initiatiefnemers doen het beheer. Tot nu toe zijn er circa 20 initiatieven in voorbereiding variërend van klein (geveltuin) tot groot (hele straat vergroenen). We gebruiken Steenbreek als middel om vergroening op particulier terrein te communiceren en stimuleren. In november was de actie Gratis Boompje erbij, waarbij we circa 200 boompjes beschikbaar stelden voor particuliere tuinen, een groot succes.

Meer en beter groen in wijken en dorpen

Verspreid over de stad zijn we aan de slag met het vergroenen en halen we de verharding eruit. Dit doen we in gebieden waar weinig groen is en het hitte-eiland effect groot. Voorbeelden zijn het vergroenen van de Laan van Orden, Vlijtsekade, Stationsplein zuid bij het ROC, Haven-centrum en de oostzijde van het Fort. In 2019 zijn deze projecten voorbereid. In 2020 worden de projecten uitgevoerd. Aan de zuidzijde van het Station is de eerste vergroening gereed.

Versterken karakteristieke landschappen

In 2019 is de subsidieregeling landschap met de provincie voorbereid. Met de subsidieregeling wordt samen met bewoners en organisaties gewerkt aan landschapsherstel, beleving en meer biodiversiteit. Stichting landschapsbeheer Gelderland geeft hier uitvoering aan.

Vitaal aantrekkelijke buitenruimte voor de comfortabele gezinsstad

In 2019 hebben we vanuit het strategisch doel comfortabele gezinsstad geïnvesteerd in een aantal speel- en beweegplekken in de buurt voor alle leeftijden.
Het Wolterbeekpark, Beweegtuin Orden, het Bourbonveld en de hardlooproute in het Matenpark zijn in (voorbereiding tot) uitvoering.

Het traject Citizen Science for Kids is gestart in samenwerking met het RIVM.
Op 3 schoolpleinen is meetapparatuur geïnstalleerd om kinderen zelf o.a. de luchtkwaliteit te laten meten.

De subsidieregeling schoolpleinen is dit jaar voor het eerst opengesteld. Inde regeling gelden 3 criteria: we richten ons 1) op het uitdagender inrichten van schoolpleinen, door deze meer in te richten op bewegen/sporten, 2) op vergroening en klimaatadaptatie. 3) op openbare toegankelijkheid na schooltijd.
We hebben aanmeldingen gehad van 10 scholen. Er zijn inmiddels 2 schoolpleinen geopend. Er zijn er nog 8 in voorbereiding.

Er zijn 2 pilots gestart bij scholen voor basisonderwijs (Fakkel en Passepartoput) gericht op verkeersveiligheid rondom scholen. Dit onderzoek is uitgevoerd door gedragsbureau Shift uit Nijmegen in opdracht van Fietslab Gelderland.

Ook dit jaar hebben onze 8 ambassadeursgezinnen met ons weer actief gewerkt aan het werk met het programma. Er lopen diverse pilots en er zijn nieuwe uitvoeringsprojecten in voorbereiding

We  zijn samen met de provincie Gelderland gestart met een  onderzoek naar het gebruik van de buitenruimte om toekomstige initiatieven en beleid beter op de behoeften van de Apeldoorners af te stemmen.

Vanuit het programma Gezinsstad zijn we gestart met een traject Jeugdparticipatie waarin we samen met jongeren zoeken naar hoe we jongeren meer kunnen betrekken bij het gemeentelijk beleid.

Participatie en communicatie

De basis voor een klimaatpagina op onze eigen website met groen en ecologie is gereed. Met een groenmenu en de regeling voor Groeninitiatieven nodigen we bewoners uit met initiatieven in het groen te komen.  Met het IVN Apeldoorn zijn afspraken gemaakt over hun inzet bij het realiseren van de groene doelen. Zij bieden ondersteuning aan de grote groep vrijwilligers gericht op Groenparticipatie en het organiseren van een Groencafé in de wijken en buurten. Daarnaast werken vertegenwoordigers van belangenorganisaties mee in projecten. In juni hebben we het eerste Groencafé gehouden met dorps- en wijkraden, natuurorganisaties en het waterschap.